Người chồng khuyết tật và hành trình giành quyền nuôi con khi ly hôn

Trong hành trình bảo vệ công lý, có những vụ án không chỉ là sự tranh đấu pháp lý thuần túy, mà còn là cuộc chiến của lòng nhân văn, của sự cảm thông và khát vọng được sống đúng với giá trị gia đình. Vụ án ly hôn và tranh chấp quyền nuôi con giữa anh Sùng Seo L và chị Thào Thị S tại Tòa án nhân dân tỉnh Lào Cai chính là một minh chứng như thế.

Một câu chuyện đầy nước mắt, nhưng cũng đầy sức mạnh niềm tin – nơi mà luật sư không chỉ đại diện cho pháp luật, mà còn là người nâng đỡ những số phận yếu thế, mở ra cánh cửa công bằng cho họ.

Nỗi đau từ một cuộc hôn nhân tan vỡ

Anh Sùng Seo L, một người đàn ông dân tộc Mông, vốn là trụ cột gia đình. Như bao người chồng khác, anh mong muốn xây dựng một mái ấm bình yên, nuôi dạy hai người con nhỏ khôn lớn nên người. Nhưng tai nạn bất ngờ ập đến đã khiến anh trở thành người khuyết tật, mất đi phần lớn khả năng lao động.

Những năm tháng sau biến cố, anh vẫn kiên cường gắn bó với gia đình, vượt qua mặc cảm để làm chỗ dựa tinh thần cho vợ con. Thế nhưng, thay vì nhận được sự đồng hành, chị S lại chọn cách rời bỏ. Đơn ly hôn được nộp, kèm theo yêu cầu giành toàn quyền nuôi cả hai đứa con.

Tại phiên tòa sơ thẩm, Tòa án nhân dân huyện đã tuyên giao cả hai con cho chị S trực tiếp nuôi dưỡng, với lý do: “Người chồng bị hạn chế khả năng lao động, không đủ điều kiện chăm sóc con”. Một bản án lạnh lùng, hợp lý về mặt pháp lý, nhưng lại khiến trái tim bao người quặn thắt.

Anh L ngồi trên xe lăn, lặng im nghe phán quyết, đôi mắt rưng rưng nhưng không bật thành tiếng khóc. Anh không sợ cảnh cô đơn, nhưng nỗi đau lớn nhất chính là nguy cơ mất con – mất đi sợi dây thiêng liêng cuối cùng gắn kết cuộc đời anh với ý nghĩa làm cha.

Cuộc gặp gỡ định mệnh với luật sư

Trong tuyệt vọng, anh tìm đến Luật sư Hờ A Cháư – giám đốc Công ty Luật Hmong Việt Nam – thuộc Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội. Câu chuyện của anh ban đầu tưởng chừng chỉ là một vụ án “không thể lật ngược”. Bởi lẽ, thực tế khách quan về tình trạng sức khỏe và khả năng kinh tế của anh hoàn toàn bất lợi.

Nhưng ở một góc nhìn khác, luật sư nhận ra đây không chỉ là một vụ ly hôn, mà là bài toán công bằng xã hội cho người khuyết tật. Nếu một người cha, chỉ vì khuyết tật mà bị tước đi quyền làm cha, thì liệu công lý có còn mang trọn vẹn ý nghĩa nhân văn? Sau nhiều lần tiếp xúc, lắng nghe tâm sự và chứng kiến tình cảm anh L dành cho hai con, luật sư quyết định nhận lời bảo vệ. “Anh không chỉ bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình, mà còn bảo vệ một phần nhân phẩm, một phần tình cha con không thể bị chối bỏ” – luật sư nói.

Chuẩn bị cho phiên tòa phúc thẩm

Để đi đến phúc thẩm, Luật sư Hờ A Cháư – giám đốc Công ty Luật Hmong Việt Nam và anh L đã trải qua những ngày tháng đầy áp lực. Bằng sự kiên nhẫn, Luật sư Cháư đã thu thập hàng loạt chứng cứ:

• Lời khai của họ hàng, hàng xóm về việc anh L dù khuyết tật nhưng luôn tận tụy chăm lo cho con.
• Giấy tờ chứng minh anh được trợ cấp xã hội, hỗ trợ từ gia đình, đảm bảo có thể cùng chăm sóc con.
• Tài liệu cho thấy sự thiếu quan tâm của chị S đối với con trong một số giai đoạn trước đó.

Quan trọng hơn, Luật sư Cháư khẳng định với Hội đồng xét xử rằng: khuyết tật không đồng nghĩa với mất quyền làm cha. Pháp luật không có quy định nào cho phép tước đi quyền nuôi con chỉ vì cha hoặc mẹ bị khuyết tật. Điều cần xem xét chính là tình cảm, sự gắn bó, và lợi ích lâu dài của trẻ em.

Phiên tòa phúc thẩm – khi công lý lên tiếng

Ngày xét xử phúc thẩm tại Tòa án nhân dân tỉnh Lào Cai, không khí trong phòng xử căng thẳng. Phía nguyên đơn – chị S – tiếp tục lập luận rằng anh L “không có khả năng lao động, không đủ điều kiện nuôi con”. Trong khi đó, anh L ngồi trên xe lăn, khuôn mặt hiền lành, đôi mắt dõi theo từng lời nói.

Luật sư Cháư đứng lên bào chữa. Giọng nói không lớn, nhưng đầy chắc chắn:

• Thứ nhất, việc bị khuyết tật không làm mất đi tư cách làm cha. Anh L vẫn có thể trực tiếp chăm sóc con, với sự hỗ trợ của gia đình, cộng đồng và chính sách xã hội.
• Thứ hai, cả hai con đều gắn bó mật thiết với anh L, đặc biệt là đứa lớn thường xuyên chăm sóc bố sau tai nạn. Tách con ra khỏi người cha sẽ gây tổn thương tâm lý không nhỏ.
• Thứ ba, lợi ích tốt nhất của trẻ em không chỉ là cơm ăn áo mặc, mà còn là tình cảm, sự yêu thương. Người cha khuyết tật này chính là nguồn động viên, chỗ dựa tinh thần quan trọng cho các con.

Những lập luận ấy đã lay động cả phòng xử. Có người rưng rưng nước mắt khi thấy hình ảnh anh L nắm chặt bàn tay con, như sợ chỉ cần buông ra là mất mãi mãi.

Cuối cùng, Hội đồng xét xử đã tuyên sửa bản án sơ thẩm: trao quyền nuôi một con cho anh L, và một con cho chị S. Dù không giành được cả hai, nhưng với anh L, đây là chiến thắng lớn – chiến thắng của tình cha, của lòng kiên định và sự công bằng.

Ý nghĩa vượt lên trên một vụ án

Vụ án này không chỉ dừng lại ở việc phân định quyền nuôi con, mà còn là tiếng nói mạnh mẽ về quyền của người khuyết tật. Pháp luật phải đi đôi với nhân văn, và không thể để những người yếu thế trở thành nạn nhân thêm lần nữa.

Câu chuyện cũng để lại nhiều bài học:

• Cho xã hội: Đừng nhìn người khuyết tật bằng ánh mắt thương hại hay nghi ngờ năng lực. Họ vẫn có quyền được yêu thương, được làm cha, làm mẹ như bao người khác.
• Cho ngành luật: Người luật sư không chỉ là “người cãi lý”, mà còn là cầu nối nhân văn, để công lý không xa rời đời sống.
• Cho chính mỗi người: Gia đình là nơi gắn bó bằng tình cảm, chứ không chỉ là sự đầy đủ vật chất. Trẻ em cần cả cha lẫn mẹ, và không ai có quyền tước đoạt sự hiện diện ấy khỏi đời chúng.

Dư âm sau bản án

Ngày rời khỏi tòa, anh L ngồi trên chiếc xe lăn cũ kỹ, nhưng nụ cười đã nở trên môi. Anh nói nhỏ: “Tôi không mong gì hơn, chỉ cần được ở bên con, nhìn con lớn lên. Vậy là đủ rồi.”

Đứa con nhỏ vòng tay ôm chặt lấy cổ cha. Hình ảnh ấy khiến bất cứ ai chứng kiến cũng không khỏi xúc động. Đó không chỉ là niềm vui riêng của một người cha, mà còn là biểu tượng cho sự thắng lợi của công lý đầy nhân văn.

Kết luận

Trong dòng chảy không ngừng của đời sống, mỗi vụ án đều để lại một dấu ấn riêng. Nhưng có những vụ án vượt khỏi khuôn khổ pháp luật, chạm đến trái tim con người. Vụ việc của anh Sùng Seo L chính là một minh chứng rõ rệt rằng:

Công lý không chỉ là bản án, mà còn là sự thấu hiểu, sẻ chia và bảo vệ phẩm giá của những phận đời yếu thế. Và người luật sư – trong câu chuyện này – đã không chỉ làm công việc của mình, mà còn viết nên một trang nhân văn, giúp xã hội tin rằng:
“Ở đâu có tình người, ở đó công lý sẽ lên tiếng.”

• Liên hệ Luật sư Hờ A Cháư – giám đốc Công ty Luật Hmong Việt Nam để được tư vấn miễn phí, hỗ trợ giải đáp pháp luật: 0965321663